Kanada Ontario Elektrik Piyasası

Ontario elektrik piyasasındaki yapı, net havuzlu bir ikili anlaşmalar piyasasına benzer. Katılımcılar, spot piyasa/net havuz üzerinden satış yapabilir veya diğer katılımcılarla ikili anlaşmalar yapmayı seçebilir. Dağıtım şirketleri dışında tüm piyasa katılımcıları (üreticiler, tedarikçiler ve ticaret şirketleri) birden fazla rol alabilirler. Fakat dağıtımcılar piyasaya kendi adlarına katılabilecek başka bir şirket oluşturabilirler.[1]

Yönetilen spot piyasayı dengeleyen fiyat, hiçbir firmanın piyasa üzerinde hakim konumda olmadığı sürece, firmalar tarafından rekabet ortamında verilen teklifler ile belirlenir. Ontario Bağımsız Piyasası, (IMO) Ontario Power Generation isimli şirketin büyüklüğü itibariyle piyasada hakim durumda olacağı ve piyasa açılışında Ontario’daki fiyatı tek başına belirleyebileceği kanısına varmıştır. Bu ihtimale karşılık, Ontario “Piyasa Hakimiyetini Azaltma Anlaşması” Ontario Power Generation şirketinin elektrik satışının bir kısmına ait gelirini sınırlamıştır.[3]

Spot Piyasa

Piyasayı dengeleyen fiyatlar enerji ve işletme yedeği için verilen teklifler doğrultusunda belirlenir. Teklifler her beş dakikada bir verilir. Bu teklifler toparlanarak talep ile karşılaştırılır. Talebi karşılamak için gereken tekliflerin en yüksek fiyatlı (marjinal) olanı, piyasayı dengeleyen fiyatı belirler.

Yük Dağıtımı

Yük dağıtım talimatları, IMO tarafından, her beş dakikalık aralık için verilir. Bu teklifler, yük dağıtımına katılabilecek her tesis için geçerlidir. Bu piyasada, yük dağıtımına katılabilecek tesisler, elektrik arzını veya talebini arttırmak ya da azaltmak için talimat alıp uygulayabilen, üretici veya tüketiciye ait fiziki tesislerdir. Yük dağıtımına katılabilecek üretim tesisleri gerçek zamanlı piyasalara elektrik enerjisi satabilmek için, yük dağıtımına katılabilecek tüketiciler de elektrik enerjisi alabilmek için teklif verirler. Her iki grup da, işletme yedeği piyasasına teklif verebilirler.

Teklifler aşağıdaki şekillerde kullanılır:

• enerji ve işletme yedeği için piyasa fiyatı hesaplamakta; ve

• yük dağıtımına katılabilecek her tesis için gerçekleşen yük dağıtımı durumunu belirlemekte.

İletim Hakları Piyasası, Ontario ile, Manitoba, Quebec, Michigan, Minnesota ve New York gibi diğer piyasalar arasındaki elektrik ihracat ve ithalatını destekler.  Katılımcılar, enterkonnektörler arası alınıp satılan elektrik fiyatlarındaki beklenmeyen değişikliklere karşı kendilerini güvenceye alabilmek için mali sözleşmeler yapabilirler. Bu sözleşmeler, programlama sırasında öncelik hakkı getirmezler.

Yan hizmetler, IMO tarafından idare edilen rekabet ortamındaki bir ihale süreci yoluyla, bir alım piyasasından sağlanır.

Uzlaştırma

IMO günlük sayaç bilgilerini toplar ve piyasa katılımcılarının ödeyecekleri ücretleri saatlik olarak belirler. Yük dağıtımına katılan üreticiler için beş dakikalık veriler kullanılır. Piyasada alışverişin gerçekleştiği günden 10 gün sonra bir ön bildirim hazırlanır. Aylık faturalar, bu günlük bildirimler esas alınarak düzenlenir.


[1] “Operating In the Market: An Overview of the IMO-Administered Markets.”  http://www.theimo.com/imoweb/pubs/training/OperatingInMarketGuide.pdf

[2] http://www.theimo.com/imoweb/mktOverview/overview.asp

[3] Bu anlaşma çerçevesinde, Ontario Power Generation’un tahmin edilen yurtiçi gelirinin %90’ı kWh başına ortalama 3.8 Kanada Doları ile sınırlandırılmıştır. Geriye kalan geliri ise Ontario’daki tüm elektrik tüketicilerine iade edilir. Dolayısıtla, gerçek zamanlı piyasadaki denge fiyatı belirlendikten sonra, bu sınır geçerli olur. Yukarıda geçen kWh başına 3.8 Kanada Doları olan ortalama, Ontario’daki elektrik tüketiminin daha önceden belirlenmiş bir miktarının (2001 için tahmini edilen tüketimin %75’inin) ortalama maliyeti temel alınarak belirlenmiştir. Bu anlaşma piyasanın açılmasından sonra 4 yıl boyunca, veya Ontario Power Generation, Ontario’daki toplam arz kapasitesindeki payını %35’e indirene kadar geçerlidir. Bu seviyeye ulaşılınca gelir sınırlaması uygulamadan kalkacaktır.